Mensen die regelmatig deelnemen aan een triatlon hebben een verhoogd risico op vorming van littekenweefsel op het hart. Mannen althans.
Littekenweefsel op het hart
Mannen die aan triatlons doen hebben een hoger risico op de mogelijk schadelijke aandoening waarbij littekens (fibrose) vormen op het spierweefsel van het hart (myofcardial fibroses). Dit is de uitkomst van onderzoek dat volgende week gepresenteerd wordt tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Radiological Society of North America (RSNA)[1]. Dit verhoogde risico, dat niet gezien werd in vrouwen, staat in verband met verband met de hoeveelheid training.
Deze littekenvorming vindt vaak plaats in de hartkamers (ventrikels). Dit kan in ernstige gevallen leiden tot hartfalen. Hoewel regelmatig bewegen goed is voor het hart- en vaatstelsel, hebben ook eerdere onderzoeken fibrose in het hart aangetroffen van topsporters.
Wat de exacte gevolgen hiervan kunnen zijn, is nog onduidelijk volgens lead author van het onderzoek Jitka Starekova, M.D. van UMC Hamburg-Eppendorf. “However, they might be a foundation for future heart failure and arrhythmia.”
Dr. Starekova en collega’s onderzochten een groep van 55 mannelijke (gem. 44 jaar) en 30 vrouwelijke triatleten (gemiddeld 43 jaar). Het hart van de atleten werd met behulp van MRI en de contraststof gadolinium bekeken. Gadolinium wordt door zowel gezond weefsel als littekenweefsel opgenomen. In normaal weefsel verdwijnt het vervolgens echter weer sneller dan uit het littekenweefsel waardoor er na ongeveer 10 minuten een contrast ontstaat tussen beide weefsels. Een handig middel dus om eventueel littekenweefsel te vinden.
Verschil mannelijke en vrouwelijke triatleten
Fibrose werd gevonden in de linker hartkamer (verantwoordelijk voor het pompen van zuurstofrijk bloed naar het lichaam) in 10 van de 55 mannen. In de vrouwen echter werd dit in geen enkel geval aangetroffen.
De atleten waarin het littekenweefsel in het hart werd aangetroffen, waren ook de atleten die significant grotere afstanden renden, fietsen en zwommen. Ook was de (piek) systolische bloeddruk (bovendruk) hoger in deze groep.
De vrouwen hadden een lagere bovendruk bij maximale inspanning dan de mannen. Ook bleek uit hun sportgeschiedenis dat vrouwen vaak deelnamen aan races voor kleinere afstanden dan de mannen. De mannen hadden in hun leven significant vaker deelgenomen aan Iron Man (3,8 km zwemmen, 42,2 km hardlopen, 180km fietsen) en halve Iron Man dan de vrouwen. Hieruit concluderen de onderzoekers dan ook dat er een direct verband is tussen het niveau van training, bloeddruk en het risico op littekenvorming.
Dit kan volgens Dr. Starekova meerdere oorzaken hebben. Een hogere bovendruk kan zorgen voor een grotere massa van het spierweefsel van het hart terwijl de hoge mate van inspanning ontstekingen kan veroorzaken. Deze omstandigheden kunnen in combinatie met herhaaldelijke stress van de linker hartkamer door inspanning de hartspier beschadigen. Ook houden de onderzoekers er rekening mee dat het verschil tussen het risico voor mannen en vrouwen mogelijk ook veroorzaakt door andere omstandigheden dan nu aangetoond. Bijvoorbeeld door het verschil in de hoeveelheid testosteron.
Although we cannot prove the exact mechanism for the development of myocardial fibrosis in triathletes, increased systolic blood pressure during exercise, the amount and extent of race distances and unnoticed myocarditis could be cofactors in the genesis of the condition. In other words, repetition of any extreme athletic activity may not be beneficial for everyone.
Dat herhaaldelijk ‘extreme’ atletische activiteiten misschien niet voor iedereen gezond zijn, zal niet geheel verassend klinken. Het is echter wel prettig om te weten hoe, wanneer en in wie dit zich kan uiten. De onderzoekers willen in langdurige vervolgstudies uitvinden of atleten met dergelijk littekenvorming ook hartaandoeningen hebben gehad zoals hartinfarcten.
Referenties
- rsna.org/news.aspx?id=23245
