De bench press, ‘bankdrukken’, is een van de populairste oefeningen bij krachttraining. Het is tevens één van de drie oefeningen van het powerliften (naast de squat en deadlift). Het is een compound oefening die verschillende grote spiergroepen inzet. De borstspieren en voorkant van de schouderspieren worden ingezet om de bovenarm naar voren en binnen te trekken. De triceps worden ingezet om de armen te strekken. Spieren in de schouders, rug en onderrug werken mee om je lichaam te stabiliseren.
Bankdrukken kan op verschillende manieren worden uitgevoerd om nadruk te leggen op de verschillende betrokken spieren. Zo kan de bank plat, of schuin geplaatst worden. In schuine positie met het hoofd naar boven spreken we van incline. In deze incline positie komt meer nadruk op de bovenste vezels van de pectoralis major gelegd dan bij de platte uitvoering.
Actieve spieren:
Stabiliserende spieren:
Er zijn veel onderzoeken gedaan naar het effect van verschillende grepen op de stang (smal vs. wijd) en de hoek van het bankje.
Door de verschillende omstandigheden waaronder die verricht worden, laten ze soms verschillende resultaten zien. Toch kunnen we een rode lijn zien in deze onderzoeken en mogelijke uitzonderingen aanwijzen. Onderstaande effecten van grepen en hoeken worden door de meeste onderzoekers, atleten en trainers aangehouden.
Plat vs incline & decline
Een incline bankje (schuin omhoog) verhoogt de activatie van de vezels van de borstspieren die vanuit het sleutelbeen naar de bovenarm lopen. De inzet van de vezels van de borstspieren die vanuit het borstbeen naar de arm lopen, is dan juist lager. Hiermee train je dus vooral het bovenste gedeelte van de borst. In oppervlak is dit ongeveer een derde van je borstspier.
Een decline bankje (schuin omlaag) verhoogt juist de inzet van de onderste vezels van de borstspieren terwijl terwijl het bovenste deel minder hard hoeft te werken. Deze onderste vezels vormen ongeveer 2/3 van het oppervlak van de borst.
Hoewel dit door meerdere onderzoeken wordt ondersteund, zijn er onderzoeken die andere resultaten tonen.
Wijd vs. Smal
Een smalle greep (schouderbreedte en smaller) vereist een grotere bewegingsbaan van de onderarm ten opzichte van de bovenarm. Dit zou een grotere inzet van de triceps en voorkant schouders betekenen. Een wijdere greep vergroot juist de inzet van de (grote) borstspier. Onderzoek onder ervaren powerlifters laat echter zien dat jarenlange ervaring deze gebruikelijke verschillen in inzet kan opheffen.
Holle rug vs platte rug
Soms zie je mensen een soort brug maken door een zeer holle rug te maken tijdens het bankdrukken. Dit is contraproductief wanneer je de incline bench press doet. Door het hollen van de rug hef je (een deel van) de hoek van het schuine bankje op. Hou je rug dus tegen het bankje in een normale kromming.
Veiligheid:
Bankdrukken en squaten zijn de meest klassieke manier om in de sportschool in de problemen te komen. Het aantal herhalingen dat je doet, is bij iedere set een afweging tussen veiligheid en effectiviteit. Probeer je nog een herhaling om je spieren zoveel mogelijk uit te putten? Of ga je voor zekerheid omdat het er zo lullig uitziet als je om hulp roepend onder een halterstang probeert weg te kruipen?
Werken met een partner of een ‘spotter’ geeft je wat meer marge in deze afweging. Belangrijk daarbij is dat je een ‘spotter’ hebt die daadwerkelijk voldoende hulp kan bieden indien nodig, weet wanneer dit nodig is en in welke mate. Communiceer ook vooraf wat precies verwacht wordt van de ‘spotter’. Helpen bij het uit het rek tillen of juist niet? Handen vanaf de eerste herhaling in de buurt (onder de stang) houden of pas wanneer het nodig is? Blijf ook communiceren tijdens de oefening. De vervelendste ongelukken gebeuren vaak door miscommunicatie.