Is teveel foliumzuur schadelijk uit energiedrankjes? Mogelijk wel als je als man wilt zorgen voor een geestelijk gezond nageslacht. Want dan kan je misschien beter de cafeine houdende energiedranken zoals Bullit en Redbull even laten staan. Nieuw onderzoek in muizen heeft aangetoond dat een dieet hoog in vitamine b12 en foliumzuur schadelijk kan zijn voor onder andere het geheugen en leervermogen van je toekomstige kinderen.
Teveel foliumzuur schadelijk door vaders
Uit onderzoeken met dieren komt steeds meer bewijs naar boven dat de ontwikkeling van een kind niet alleen beínvloed wordt door het dieet en de omgeving van de moeder voorafgaand aan de zwangerschap. Ook het dieet van de vader kan mogelijk een rol spelen.
Zo bleek uit eerder onderzoek dat mannelijke ratten die een dieet hoog in vetten kregen de neiging tot diabetes en dus een hoger gewicht doorgaven aan hun kinderen. Hoewel het DNA van meercellige levensvormen genetisch gezien gelijk is, verschillen het van structuur en functie.
Lang werd aangenomen dat aanpassingen in de werking van deze genen (maar niet het DNA zelf) door invloeden van buitenaf, werden verwijderd na de fusie tussen eicel en spermacel. Tegenwoordig weet men echter dat deze ‘epigenetische’ veranderingen erfelijk kunnen zijn [2]. Eén van de mogelijke oorzaken van deze aanpassingen is het effect van een dieet hoog in methyl-groepen.
Wanneer methylgroepen worden toegevoegd aan een DNA molecuul hebben deze invloed op de werking van de genen. Foliumzuur, vitamine B12, methionine zijn zogenaamde methyl-donoren (structuurformule CH3). Onderzoekers van het Duitse Center for Neurodegenerative Diseases vroegen zich daarom af wat het effect was van een hoge inname van energiedrank en pillen die foliumzuur bevatten[1] en of dit mogelijk schadelijke effecten kon hebben.
Onderzoek naar teveel foliumzuur
Samen met collega’s van Helmholtz Zentrum München en het Federal Institute for Drugs and Medical Devices onderzocht de onderzoeker of deze ‘epigenetische veranderingen konden leiden tot cognitieve aanpassingen in de kinderen van muizen. Mannetjes muizen kregen een dieet hoog in methyl-groepen dat hoge concentraties methionine, foliumzuur, vitamine B12, choline, betaïne en zink bevatte. Een tweede groep muizen kreeg een standaard dieet. Na zes weken op dit dieet lieten de onderzoekers de muizen paren en onderzochten ze de hieruit geboren muizen.
De muizen geboren in de dieetgroep hoog in methylgroepen presteerden slechter in alle testen op leervermogen en geheugen.
We were able to show that even a transient change in the paternal diet can cause impaired learning skills in offspring. This affected in particular the ability to properly learn a spatial navigation task
Niet alleen het gedrag toonde verschillen, maar ook de hersenen zelf.
Zenuwverbindingen in de hippocampus, een gebied dat belangrijk is voor het geheugen, reageerden trager op elektrische stimulansen. Dat zou een indicatie zijn dat ze minder goed in staat zijn zich aan te passen. Deze zogenaamde ‘neurale plasticiteit’ bleek verminderd. Een gen met de sexy naam “Kcnmb2”, dat een rol speelt in deze plasticiteit, bleek ook minder actief.
“Mogelijk negatieve bijwerkingen foliumzuur”
Hoewel dit nog slechts onderzoeken met muizen betreft, wijzen de onderzoekers op de mogelijke implicaties voor bepaalde landen waar aan veel voeding foliumzuur (ook bekend als vitamine B11, of B9 in de V.S.) wordt toegevoegd. In sommige landen zelfs verplicht omdat bekend is dat tekorten aan foliumzuur nadelige effecten kunnen opleveren. Vitamine B11 is bovendien een van de weinige vitamines waaraan tekorten regelmatig voorkomen. Met name bij zwangerschap wordt extra inname geadviseerd.
De onderzoekers wijzen nu op mogelijke negatieve bijwerkingen van te hoge innames.
Toch ben ik niet meteen bang dat ‘onze Max’ mede verantwoordelijk is voor een toekomst van zwakbegaafde kinderen door een energiedrank te promoten waar veel vitamine B12 en foliumzuur in zit.
Ten eerste moet nog maar blijken of dit effect ook geldt in mensen.
Vervolgens moet duidelijker worden welke omstandigheden hierop van invloed zijn zoals bijvoorbeeld de leeftijd van de vader. Ook weten we hiermee nog helemaal niets over de hoeveelheden die zouden kunnen leiden tot deze negatieve bijwerking.
En toch kan het voortaan een nare nasmaak opleveren als je nog een kinderwens hebt. Kijkend naar dat blikje Red Bull, jezelf afvragen of je nu je toekomstige kinderen hebt veroordeeld tot het VMBO.
Referenties
- D P Ryan, K S Henzel, B L Pearson, M E Siwek, A Papazoglou, L Guo, K Paesler, M Yu, R Müller, K Xie, S Schröder, L Becker, L Garrett, S M Hölter, F Neff, I Rácz, B Rathkolb, J Rozman, G Ehninger, M Klingenspor, T Klopstock, E Wolf, W Wurst, A Zimmer, H Fuchs, V Gailus-Durner, M Hrabě de Angelis, K Sidiropoulou, M Weiergräber, Y Zhou, D Ehninger. A paternal methyl donor-rich diet altered cognitive and neural functions in offspring mice. Molecular Psychiatry, 2017; DOI: 10.1038/MP.2017.53
- Nature Genetics 33, 245 – 254 (2003). doi:10.1038/ng1089.Epigenetic regulation of gene expression: how the genome integrates intrinsic and environmental signal. Rudolf Jaenisch1 & Adrian Bird2
