Clomid wordt gebruikt als Post Cycle Therapy om de eigen testosteron productie na een anabolenkuur weer zo snel mogelijk op gang te krijgen.
Clomid
In de stukken die ik las voor mijn artikelen over anabolen(gebruik) en de gesprekken hierover met gebruikers viel het mij op dat met name beginnende gebruikers vaak nare bijwerkingen van anabolengebruik hadden. Degenen die jarenlange ervaring hiermee hebben en grotere hoeveelheden gebruiken, hebben ook regelmatig klachten en vaak van ernstiger aard, maar door het langdurig gebruik en de hoeveelheden is dit niet verrassend.
Ik vroeg me af waarom beginnende gebruikers relatief veel last van bijwerkingen hebben. Eén van de mogelijke oorzaken hiervan bleek onwetendheid met betrekking tot PCT’s te zijn.
Voor de duidelijkheid: Als natural bodybuilder zal ik de laatste zijn om het gebruik van anabole steroïden te promoten. Anders dan de katholieke kerk echter, deel ik liever condooms uit in Afrika dan dat ik simpelweg onthouding van sex als oplossing voorstel. De realiteit is dat anabolengebruik in bijna iedere sportschool voorkomt terwijl sommige van de gebruikers nog niet eens weten wat creatine is (zoals ik persoonlijk heb meegemaakt).
Wat zijn PCT’s?
PCT staat voor Post Cycle Therapy, letterlijk vertaald: Therapie na een (anabolen)kuur, of te wel “nakuren”. Wanneer wordt gesproken over PCT’s dan bedoelt men alle producten die hiervoor gebruikt kunnen worden.
Waarom zijn PCT’s nodig?
Waarom nakuren? Vanwege het proces in het lichaam genaamd homeostase. Dit begrip heb je op deze site al vaker voorbij kunnen zien komen in relatie tot verschillende onderwerpen. Het komt er op neer dat je lichaam niet van grote veranderingen houdt en alles in een zelf bepaalde standaard setting wilt houden. Val je te snel af dan kom je snel weer aan. Kom je snel aan in massa, dan is het moeilijk deze massa vast te houden. Dit geldt ook voor anabolengebruik. Wanneer je zelf de hormoonhuishouding verandert door bijvoorbeeld testosteron te injecteren, of andere androgene hormonen, reageert je lichaam hierop door de eigen productie te verlagen en stop te zetten. Als je vervolgens stopt met de anabolenkuur en je lichaam niet meer testosteron toegediend krijgt, kan het nog een tijd duren voordat de eigen productie weer op gang komt. Hoe lang dit duurt, hangt af van wat er gebruikt is, hoeveel hiervan gebruikt is en hoe lang.
Ik heb al eerder het voorbeeld genoemd van iemand die zich een jaar lang “als een wijf voelde” omdat hij een jaar lang Deca-Durabolin had gebruikt. Dit is veel langer dan de gebruikerlijke 12-16 weken en had als gevolg dat het ook bijna een jaar duurde voordat zijn eigen testosteronproductie weer op gang kwam. Het is logisch dat wanneer het verhogen van je eigen (anabool-androgene) hormoongehalte leidt tot extra spiermassa, het omgekeerde ook geldt. Als je een kuur volgt van enkele weken en het vervolgens enkele weken duurt voordat je eigen testosterongehalte weer op niveau is dan zal je veel van je, tijdens de kuur gewonnen, spiermassa als sneeuw voor de zon zien verdwijnen. Het zogenaamde “nakuren” is er dan ook op gericht om zoveel mogelijk van de gewonnen massa te behouden door de hormoonhuishouding zo snel terug te brengen naar het oude, normale niveau.
Welke middelen worden gebruikt als PCT’s?
Er zijn veel verschillende producten die als PCT’s worden gebruikt, van natuurlijke producten als Tibulus Terestris (waarvan ik de testosteronverhogende eigenschappen
sterk betwijfel) tot medicijnen op recept, bedoeld om de ovulatie van vrouwen te verbeteren en medicatie ter bestrijding van borstkanker. De meest gebruikte zijn Clomid, Nolvadex en HCG. Er wordt in de bodybuildinggemeenschap continu gediscussieerd over welke (combinatie) het beste werkt. In dit artikel ga ik in op Clomid.
Clomid: Wat is het?
Clomid is clomifeen citraat. Dit is een synthetisch oestrogeen (vrouwelijk geslachtshormoon). Het wordt normaal gesproken gebruikt om te helpen bij de ovulatie van vrouwen met lage vruchtbaarheid. De meest gebruikte merknaam is Clomid, andere namen zijn Serophene en Milophene.
Hoe werkt Clomid?
Clomid stimuleert de hypothalamus, die op zijn beurt de hypofyse stimuleert tot afgifte van gonadotropine releasing hormoon (GnRH). Dit hormoon zorgt vervolgens voor afgifte van luteïniserend hormoon (LH) en follikelstimulerend hormoon (FSH). FSH stimuleert de testikels om meer testosteron aan te maken en LH stimuleert ze om meer testosteron af te geven. Dit heet de zogenaamde hypothalamus-hypofyse-testikel-as (HPTA). Van belang is echter hoe stap 1 verloopt, het stimuleren van de hypothalamus. Dit heeft namelijk alles te maken met oestrogeen. Wanneer bij beïndiging van een kuur het niveau van androgene (vermannelijkende) hormonen erg laag is (eigen productie is gestopt en er komt niets meer in “van buiten”) dan gaat het lichaam dit compenseren door extra oestrogeen aan te maken. Door de aanwezigheid van dit vrouwelijke hormoon duurt het langer tot er testosteron wordt aangemaakt omdat het bijdraagt aan de totale hoeveelheid hormonen waardoor het lichaam dit in mindere mate als een tekort ervaart.
Clomid werkt anti-oestrogeen waardoor de activiteit (niet de hoeveelheid!) van oestrogeen afneemt en het lichaam vaststelt dat er te weinig hormonen zijn en testosteron en oestrogeen (dat in effectiviteit weer wordt verlaagd door de Clomid) aan gaat maken. Om deze reden heeft het geen zin om Clomid te gebruiken als testosteronbooster (middel om testosteron te verhog
en) tijdens een kuur. Je testosteron is dan al hoog door de anabolen waardoor de productie van eigen testosteron uitgeschakeld blijft.
Clomid werkt anti-oestrogeen omdat het als synthetisch oestrogeen bindt aan de oestrogeen receptoren in cellen waardoor oestrogeen in het bloed hier niet meer aan kan binden. De hoeveelheid oestrogeen neemt niet af, maar de effectiviteit wel. Dit kan bijwerkingen door aromatase zoals gyneacomastie en waterretentie verminderen alhoewel dit effect niet al te sterk is. Om dit soort bijwerkingen tegen te gaan, zou Clomid niet de eerste keuze moeten zijn. Als PCT overigens ook niet, maar daarover straks meer (zie “Clomid of Nolvadex”).
Wanneer start je met Clomid?
Omdat het dus geen zin heeft om Clomid (als PCT) te gebruiken tijdens een kuur omdat de hoeveelheid androgene hormonen dan nog te hoog is, is het juiste moment om hiermee te starten afhankelijk van de ester van de gebruikte anabolen en de gebruikte hoeveelheid. De ester is een chemische verbinding met het molecuul van het anabool-androgene-steroide (AAS) die de halfwaardetijd bepaald. De halfwaardetijd is de tijd waarin het AAS de helft van zijn effectiviteit verliest doordat de hoeveelheid die in het bloed halveert. Hieronder staat een tabel die slechts voor enkele AAS aangeeft wanneer je met Clomid zou kunnen beginnen.
Voor testosteron zijn diverse esters aangegeven, voor nandrolon slechts één (decanoaat, Deca-Durabolin). Hoe langer de ester, hoe langer het duurt voordat het uit je bloed is verdwenen, of in ieder geval dermate in hoeveelheid is afgenomen dat Clomid zinvol kan zijn. Zo zie je dat het in geval van Deca durabolin dat een decanoaat-ester heeft (lange ester dus nog lang in het bloed) en Sustanon (dat voor een gedeelte bestaat uit testosteron met middel-lange en lange esters) pas na 3 weken zin heeft Clomid te gebruiken. In de drie weken is het gehalte van androgene hormonen (nandrolon in het geval van Deca-Durabolin en testosteron in het geval van Sustanon) volgens deze tabel nog hoog. Als je te vroeg begint, zal Clomid dus niet helpen testosteron te verhogen. Als je een kuur van diverse AAS hebt gebruik dan stel je de start van Clomid in op de langstdurende AAS in de kuur. Begin je te laat dan heb je in de tussenliggende tijd een laag niveau androgene hormonen en zal je spiermassa afnemen. .
De hieronder (vertaalde) tabel heb ik op diverse sites voorbij zien komen en er wordt vaak naar verwezen. Een groot probleem met deze tabel is echter dat er geen rekening wordt gehouden met de genomen hoeveelheden AAS (dikgedrukt voor de snelle jongens die meteen met de tabel aan de slag willen en de uitleg over willen slaan). Omdat Clomid pas werkt wanneer de hoeveelheid androgene hormonen in het bloed, zoals testosteron, weer in de buurt en onder het natuurlijke niveau komen, is het juiste startmoment afhankelijk van de gebruikte hoeveelheid in combinatie met de halfwaardetijd.
Mannen maken gemiddeld 7mg testosteron per dag aan (vrouwen 1-2mg) en hun bloed bevat normaal ergens tussen de 10 en 30 nmol/l (nanomol per liter, mol is een vastgestelde eenheid voor een hoeveelheid stof) aan testosteron. Neem bijvoorbeeld het verschil tussen het gebruik van 50mg testosteron suspension per dag en 200mg. Testosteron suspension is testosteron zonder ester en heeft een korte halfwaarde tijd van ongeveer een dag (afhankelijk van metabolisme en andere gebruikte middelen). In de tabel staat dat je na 4-8 uur kan beginnen met Clomid. In het geval van 50mg per dag is van de eerste injectie na 1 dag nog 25mg over (“in depot” nog niet persé in bloed), na 2 dagen 12,5 mg, na 3 dagen 6,25mg etc. Bij 200mg per dag is dit na 1 dag 100mg, na 2 dagen 50mg, na 3 dagen 25mg, na 4 dagen 12,5mg en pas na 5 dagen 6.25mg etc. Het duurt dan dus twee dagen langer om op dezelfde hoeveelheid uit te komen. Met langere halfwaardetijden is dit verschil in tijd nog groter.
Zonder al te uitgebreid in te gaan op de meeteenheden en conversies en de uiteindelijke hoeveelheid in je bloed hoef je geen genie te zijn om te begrijpen dat dit grote verschillen kan maken op de hoeveelheid testosteron in je bloed en de tijd die je moet wachten om te beginnen met Clomid. Je hebt dus eigenlijk niets aan de tabel behalve dan dat het een beetje inzicht geeft in onderlinge verschillen.
Hoeveel Clomid moet ik gebruiken en hoelang?
Over de te gebruiken hoeveelheden en voor hoelang zijn evenveel meningen als anabolengebruikers. Bovendien laten sommigen dit afhangen van de hoeveelheid adrogenen in het bloed. Dit in verband met de hoeveel oestrogeen in het bloed. Omdat dit echter ook een zelfreguleren proces is en er dus op een gegeven moment een maximum aan oestrogeen is, is het maar de vraag of de gebruikte hoeveelheid anabolen uitmaakt. Wat de meesten wel doen is meer gebruiken in het begin om dan later minder te gebruiken. Dit met de gedachte dat tijdens gebruik het oestrogeen afneemt en er hierna dus minder Clomid nodig is om de rest te verlagen. Vaak genoemde hoeveelheid zijn:
Dag 1:300 mg
dag 2: 200mg
volgende 10 dagen: 100mg/dag
volgende 10 dagen: 50 mg/dag
of
week1: 100mg/dag
week2&3 week 50 mg/dag
Of hetzelfde als laatst genoemde maar dan zonder de 3e week. Weer anderen doen 2 keer 14 dagen 100mg/dag en dan 14 dagen 50mg/dag.
Nogal grote verschillen zoals je ziet. Als iemand die zelf nooit anabolen heeft gebruikt en dus ook nooit heeft hoeven nakuren, kan ik je niet uit eigen ervaring vertellen wat ik denk dat de juiste hoeveelheden zouden moeten zijn. Wel kan ik verwijzen naar wetenschappelijke onderzoeken die zijn verricht naar de invloed van Clomid op testosteron.
Zo deden onderzoekers uit Brazilië onderzoek naar het effect van Clomid op de hoeveelheid testosteron van mannen die lijden aan een chronisch testosteron tekort. Vaak krijgen dit soort mannen testosteron toegediend, maar dit heeft dus o.a. als nadeel dat het de eigen productie remt/stopt (naast het niet volgen van het dag/nacht ritme van natuurlijk aangemaakt testosteron, vermindering van zaadproductie en grote piekconcentraties). De mannen hadden een gemiddelde leeftijd van 62 jaar (± 11.2 jaar) wat ten dele het lage testosteron verklaard. De hoeveelheid testosteron in het bloed was gemiddeld 310.27 (± 95.96) ng/dl (nanogram/deciliter). De range voor testosteron is iets meer dan 200 tot 1200 ng/dl, waarbij alles onder 300 ng/dl als laag wordt gezien en tussen 300-400 ng/dl als laag tot normaal. De gewenste waarde echter ligt tussen de 500-600 ng/dl (Universiteit van Gent).
De mannen in het Braziliaanse onderzoek kregen 3 maanden lang 25mg Clomid per dag. Dit is dus minder per dag dan bodybuilders gebruikelijk doen, maar voor een langere periode. De langere periode is te verklaren omdat deze mannen een chronisch tekort hebben terwijl bodybuilders het tijdelijk gebruiken totdat de eigen productie op gang is gekomen. Opvallend is echter dat 25mg per dag al aanzienlijke resultaten liet zien, het gemiddelde steeg namelijk met 115% naar 669.03 (± 239.68) ng/dl .Hoe jonger de mannen waren, hoe groter het resultaat, maar ook dit was te verwachten omdat hun normale testosteron productie ook hoger hoort te liggen (zie “table 2”). Hoewel de onderzoekers graag ook de langere termijn effecten zouden willen bekijken, vind ik het vooral jammer dat er geen grafiek is die de resultaten toont over de periode van dag 1 tot het einde van de 3e maand. Het zou mooi zijn om te weten of het gewenste effect op testosteron bij 25mg/dag niet al eerder bereikt werd.
Eén injectie of verdelen over de dag?
Door de lange halfwaardetijd van Clomid hoeft de dagelijkse dosering niet verdeeld te worden over diverse momenten. Dit kan dus met een dagelijkse injectie.
Bijwerkingen Clomid
De meest genoemde bijwerking van Clomid is wazig zien. Dit verschilt per persoon en is ook van de gebruikte hoeveelheid afhankelijk al zijn er gebruikers die hier al melding van maken nadat ze één keer 25mg hebben ingenomen. Veel minder dus dan de meesten gebruiken. Er zijn echter ook anderen die veel meer gebruiken en hier geen last van hebben.
Clomid of Nolvadex
In het volgende artikel zal ik schrijven over een ander middel dat als PCT kan worden gebruikt, Nolvadex. Nolvadex en Clomid worden vaak voor twee verschillende doeleinden gebruikt en daarom ook als twee verschillende producten gezien terwijl ze beiden erg op elkaar lijken. Nolvadex wordt vaker als anti-oestrogeen gebruikt en Clomid als PCT. Hoewel het klopt dat Clomid als anti-oestrogeen minder effectief is, geldt het omgekeerde niet. Sterker nog, steeds vaker wordt beargumenteerd dat Nolvadex ook als PCT veel effectiever is.
